W przeszłości

DZIEJE DOMU KATOLICKIEGO W MAKOWISKACH

Obecny dom parafialny jest kolejnym z budynków które przez wieki istnienia parafii służyły realizacji misji duszpasterskiej. Historyczne źródła  wspominają o istnieniu przy parafii szpitala dla ubogich – ksenodochium (gr. xenos – obcy, podróżny), składającego się z sześciu pomieszczeń (1729 r.), a także o wybudowanym w XIX wieku budynku Organistówki, który zachował się do roku 1936. Był to duży budynek o wym. ok.  22×15 m. stojący wzdłuż drogi na dawnym placu kościelnym. Istniejący dom parafialny został wybudowany z inicjatywy ks. prob. Władysława Wilczyńskiego i ówczesnego dziedzica Władysława Meyera. Na jego lokalizację wybrano plac obok stojącej jeszcze starej Organistówki. Wykonanie projektu zlecono radomszczańskiemu architektowi Włodzimierzowi Musze, który wcześniej zaprojektował m.in. budynek ratusza w Radomsku. Projekt został oddany w roku 1931, a do budowy przystąpiono jesienią 1933. Realizację wspierał specjalnie powołany Komitet Budowy Nowej Organistówki w osobach: Michała Rabiniaka, Ignacego Trzebskiego, Franciszka Koperskiego i innych.

Zachowany plan budynku wskazuje na to, iż miał być to nowoczesny jak na owe czasy obiekt. z dużą salą wyposażoną w scenę i balkon oraz miejscem na kasę biletowa, a po obu stronach bliźniacze mieszkania dla organisty i kościelnego składające się z kuchni z zapleczem oraz dwóch pokoi. Cały budynek podpiwniczony; w poł.-zach. części zaplanowano  pomieszczenie na piec, łaźnię i rozbieralnię. Elewację frontową zdobił balkon wsparty na dwóch łukowych kolumnach. Zmodyfikowany plan budynku, dostępny w archiwum diecezjalnym, przewidywał w pomieszczeniach przeznaczonych pierwotnie dla kościelnego salę dla orkiestry, salę dla S.M. (Sodalicji Mariańskiej?) oraz szatnię z bezpośrednim wyjściem na scenę.

Budynek w stanie surowym gotowy był już w roku 1935, jednak brakowało środków na wykończenie. Jesienią tego roku, na jednym ze spotkań Komitetu Budowy podjęto następującą uchwałę: „Wobec tego że organistówka zwana inaczej domem katolickim już zbudowaną została i potrzebuję tylko wykończenia, a stara organistówka jest niezdatna do zamieszkania przez służbę kościelną, przeto Dozór Kościelny oraz Komitet Budowy Nowej Organistki niniejszym postanawiają sprzedać wspomnianą starą organistówka przez licytację „in plus”, czyli kto da więcej. Licytacja rozpocznie się od sumy 150 zł. Ksiądz proboszcz ogłosić raczy z ambony o dniu licytacji i zachęcić parafian do wzięcia w niej licznego udziału.” Na odwrocie tego zachowanego dokumentu widnieje „resolucya, czyli potwierdzony podpisami członków Komitetu wynik licytacji: „Zapowiedziana na dzień 26 listopada 1935 roku, odbyła się w dniu oznaczonym licytacja przy udziale większego zgromadzenia parafian oraz 6 licytantów. Organistówka sprzedana została za sumę 197 zł, która została wręczona prezesowi Nadzoru Kościoła, by wypłacił kwotę zaległą za kupno drzewa na budowę nowej organistowski. Przy tej sposobności sprzedano również starą gruszę rosnącą na podwórzu starej organistówki. Gruszę sprzedano na licytacji za sumę 17 zł.”

Nowa organistówka, niezupełnie jeszcze wykończona, została poświęcona w roku 1938 przez ks. mgr Wacława Stępnia. Uroczystość ta była połączona z poświęceniem sztandaru Katolickiego Stowarzyszenia Młodzieży Męskiej.

W okresie wojny budynek został poddany dewastacji na tyle, że zniszczenia (podłogi i dach) oszacowane zostały na 140000 zł. W pierwszych latach pobytu ks. Franciszka Olka w parafii pokryto na nowo dach, uzupełniono podłogi, wybudowano scenę, oddano do użytku trzy dalsze mieszkania. Agregat z dynamomaszyną zaopatrywał budynek w światło elektryczne.

W czasie wojny w domu katolickim znajdował się sklep, w którym można było kupić artykuły pierwszej potrzeby. Sklep prowadzili p. Browarscy, którzy po zakończeniu wojny wyprowadzili się do Wilkowiecka. Zaraz po wojnie, ks. Franciszek Olek, wynajął dwa pomieszczenia od strony południowej rodzinie Józefa i Józefy Ścigałów, którzy również prowadzili sklep. Dnia 16 grudnia 1945 roku, w niewyjaśnionych okolicznościach małżeństwo Ścigałów zostaje zamordowane przez nieznanych sprawców. Dochodzenie prowadzone przez Milicję Obywatelską nie przyniosło żadnych rezultatów.  Pod koniec lat 40-tych mieszkanie w domu parafialnym wynajęli p. Lebiodowie, którzy w prowadzonym przez siebie sklepie sprzedawali wyroby wędliniarskie własnej produkcji. Inne mieszkanie zajmował natomiast organista Franciszek Ryszka z żoną i synem. Równocześnie w dużej sali domu parafialnego odbywały się zabawy taneczne organizowane przez Ochotniczą Straż Pożarną oraz imprezy związane z zakończeniem roku szkolnego. Tam też odbywały się próby orkiestry dętej, która powstała z inicjatywy ks. proboszcza. Wielokrotnie w domu parafialnym wystawiane były jasełka, ale od chwili, kiedy władze PRL-u rozpoczęły otwartą walkę z Kościołem, nie można już było organizować tam żadnych imprez. Odbywały się więc tylko zabawy strażackie, ewentualnie Szkolnego Komitetu Rodzicielskiego. Straż w ten sposób pozyskiwała środki na budowę remizy, którą ukończono pod koniec lat 50-tych i tam przeniesiono organizację zabaw i innych uroczystości.

W pomieszczeniach zwolnionych przez p. Lebiodów rozpoczęły się lekcje religii, która już wtedy nie mogła być prowadzone w szkole. Obok zamieszkał pierwszy wikariusz – ks. Tadeusz Kańtoch, a potem mieszkali tutaj kolejni księża wikariusze aż do czasu wybudowania nowej plebanii.

Pierwszy poważny remont budynku przeprowadził ks. Stanisław Ładocha, przystosowując go do urządzania małych przyjęć rodzinnych. Odbywały się tutaj m.in. przyjęcia z okazji prymicji kapłańskich.

OD KILKU LAT PRZY OBIEKCIE MAJĄ MIEJSCE SYSTEMATYCZNE PRACE REMONTOWO-INWESTYCYJNE

W latach 2016-17 przeprowadzone zostały w dwóch etapach prace hydroizolacyjne polegające na wykonaniu drenażu i izolacji pionowej ścian fundamentowych, co położyło kres podchodzeniu wody do piwnic. W tym samym czasie przeprowadzono gruntowny remont kaplicy przedpogrzebowej zakładający wydłużenie istniejącego pomieszczenia o ok. 3 m., doświetlenie wnętrza przez wybicie otworów okiennych i poszerzenie drzwiowych, przygotowanie toalety i pomieszczenia socjalnego, wylewki, posadzka, tynki, elektryka, wentylacja, nagłośnienie, nowe okna i drzwi, prace dekoracyjne (mozaika). Poprowadzono schody od ulicy. Na części budynku wymieniono pokrycie dachowe.

W 2018 roku wyremontowana została sala główna, którą wyposażono w projektor multimedialny, łącze internetowe oraz system nagłośnieniowy, druga sala (ekspozycyjna) oraz toalety. Wylano schody zewnętrzne, wykonano zadaszenie wsparte się na stylowych filarach, odlano z form słupy ogrodzeniowe, posadzono żywopłot cisowy.

W roku 2019  – gruntowne odnowienie kuchni z zapleczem oraz łazienki (nowe tynki i malowanie, wymiana oświetlenia, modernizacja wewnętrznych instalacji: wod-kan, elektrycznej i wentylacji mechanicznej, wymiana/naprawa stolarki); odnowiono dwa pomieszczenia dla młodzieży w części piwnicznej. Wykonanie wielu prac było możliwe dzięki zaangażowaniu licznych osób, którym należą się ogromne wyrazy uznania za udzieloną parafii pomoc; roboty specjalistyczne – również kosztem darczyńców – wykonali odpowiedni fachowcy.

Teren z tyłu budynku został uporządkowany, posiano trawnik, zasadzono duże ekrany cisowe, które stworzyły wysoki żywopłot. Wydzielony w ten sposób skwer stanowi miejsce spotkań dla dzieci, seniorów oraz teren na okolicznościowe pikniki.

Rok 2020 – generalny remont dachu i elewacji domu parafialnego (w tym nowe obróbki blacharskie i opierzenia dachowe i kominowe).

[ngg_images source=”galleries” container_ids=”37″ display_type=”photocrati-nextgen_basic_thumbnails” override_thumbnail_settings=”0″ thumbnail_width=”240″ thumbnail_height=”160″ thumbnail_crop=”1″ images_per_page=”15″ number_of_columns=”0″ ajax_pagination=”1″ show_all_in_lightbox=”0″ use_imagebrowser_effect=”0″ show_slideshow_link=”0″ slideshow_link_text=”[Pokaz zdjęć]” template=”/vol2/user/makowiska/www.makowiska.pl/wp-content/themes/makowiska/nggallery/gallery-makowiska.php” order_by=”sortorder” order_direction=”ASC” returns=”included” maximum_entity_count=”500″]